Rz 5
Przypisy
5,1 - "Zachowajmy" - ta forma, (Wlg i lepsze rkp greckie), kładzie nacisk na utrzymanie osiągniętego stanu; występująca też forma "zachowujemy", podkreślająca owoc usprawiedliwienia; "pokój z Bogiem" jest stanem usprawiedliwionych jako przeciwieństwo grzechu, który jest źródłem niepokoju.5,2 - Jest to przeciwieństwo do grzechu jako stanu oddalenia od Boga.
5,5 - (Rz 5,5-11) - Nadzieja usprawiedliwionego na osiągnięcie ostatniego skutku odkupienia, czyli zbawienia wiecznego, opiera się nie na ludzkich wysiłkach, lecz na zbawczej woli Boga, dowiedzionej wydaniem Chrystusa na śmierć, Jego zmartwychwstaniem i zesłaniem przez Niego Ducha Świętego.
5,7 - Niepojęta dla ludzi miłość Boga przejawia się w dobrowolnym podjęciu śmierci przez Syna Bożego za grzeszną ludzkość.
5,12 - (Rz 5,12-21) - Argumentacja Apostoła opiera się na znamiennej głównie dla niego typologii Adam - Chrystus: praojciec według ciała, z którym wszyscy są powiązani przez solidarność upadłej natury, i Głowa odkupionej ludzkości. Dawca Bożego życia, darzący solidarnością łaski.
5,12 - Wlg tłumacząc tu grecki zwrot przez in quo (w którym) podkreśla udział wszystkich ludzi w grzechu pierworodnym Adama. Jednak filologicznie bardziej poprawny i z tradycją Ojców zgodny przekład "ponieważ" kładzie silniejszy nacisk na winę każdego człowieka w grzechu pierworodnym. Na podstawie języka starożytnych papirusów można temu zwrotowi nadać odcień: "gdy się spełnił warunek, że wszyscy zgrzeszyli". Wiersz 12 to zdanie niedokończone, które, jak kontekst wskazuje, należy uzupełnić: "tak dzięki drugiemu Adamowi Jezusowi Chrystusowi, dźwignął się z niej, uzyskując usprawiedliwienie i drogę do zbawienia"(por Rz 5,18); "grzech" i "śmierć" są tu, podobnie jak w Rz 7,7-23, jakby uosobieniami stojącego za nimi sprawcy - szatana. Wiersz ten został przez Sobór Trydencki zdefiniowany jako zawierający naukę o grzechu pierworodnym.
5,14 - "Którzy nie zgrzeszyli" - mowa nie o grzechu materialnym dzieci, lecz o ponoszeniu następstw grzechu przez tych, którzy formalnego zakazu Bożego, jak Adam (Rdz 2,17; Rdz 3,11), nie przekroczyli, skoro innych pozytywnych praw Bożych jeszcze nie było; "typem" - oczywiście biblijnym, tzn. zapowiedzią, w tym wypadku Chrystusa.
5,15 - (Rz 5,15-19) - Łaska Chrystusa bogaciej obdarzyła ludzkość aniżeli grzech ją zubożył.; "Wszystkich" tu i "wszyscy" w w. 19 - dosł. "wielu" - semicki sposób wyrażania się.
5,19 - Tekst klasyczny dla nauki o istocie grzechu: jest nim nieposłuszeństwo wobec Boga. Odkupieni zawdzięczają swe usprawiedliwienie solidarności z posłuszeństwem Jezusa Chrystusa.
5,20 - Prawo, z dopustu Bożego, swymi zakazami i przykazaniami dając poznanie grzechu, a nie udzielając mocy do ich wykonania, pogrążyło ludzkość w jeszcze większej otchłani grzechowej po to, by przekonawszy się o własnej słabości, z tym większą ufnością i miłością przyjęła ona ofiarowaną sobie łaskę. Por. Rz 3,20; Rz 7,7.